Persbericht | Het aantal geneesmiddelentekorten in Nederland blijkt in 2020 andermaal ongekend hoog en is nagenoeg gelijk gebleven ten opzichte van een jaar eerder. In 2020 zijn 1480 tekorten geteld, tegenover 1492 een jaar eerder. Toen was er een verdubbeling. Voorzitter Aris Prins van de apothekersorganisatie KNMP: ‘We hoopten dat het een eenmalige uitschieter betrof, maar er lijkt nu sprake van plateauvorming op een zeer ongewenst niveau. Patiënten, apothekers en andere zorgverleners ondervinden hier dagelijks enorme last van.’
In het oog springende tekorten in 2020 waren onder meer geneesmiddelen toegepast in de psychiatrie zoals o.a. fluoxetine en sertraline, geneesmiddelen tegen blaasontsteking zoals nitrofurantoïne en trimethoprim en het antistollingsmiddel fenprocoumon. Deze geneesmiddelen worden door grote patiëntengroepen gebruikt en een tekort heeft grote impact op de patiënt zelf.
Geneesmiddelentekorten ontstaan door problemen met productie, distributie en kwaliteit. Ook zijn er economische redenen aan de orde. Zodra de productie na een tekort weer op gang komt, staat Nederland vaak achteraan de rij. Ons land is door de lage prijzen voor fabrikanten en het beperkte inwoneraantal geen aantrekkelijk afzetgebied.
In 2020 is een aantal COVID-19 gerelateerde tekorten genoteerd. In ziekenhuizen was er bijvoorbeeld een enorme toename in gebruik van propofol en midazolam omdat patiënten op de intensive care langdurig in slaap moesten worden gehouden. Toen de voorraden van midazolam opraakten zijn de bereidende ziekenhuisapotheken in Nederland het geneesmiddel zelf gaan maken uit grondstoffen. De slinkende voorraden aan midazolam gaven stadsapothekers ook zorgen bij de toepassing van palliatieve sedatie bij patiënten in thuissituaties en in verpleeghuizen. Ook was er een tijdelijk tekort aan griepprikken en aan het veelgebruikte antibioticum amoxicilline door de verhoogde vraag.
In de praktijk slagen apothekers er in 99 procent van de gevallen in een oplossing te bedenken voor de patiënt. Prins: ‘Wij staan voor goede farmaceutische zorg. Als de voorschrijver een werkzame stof aanwijst, kan de apotheker daar als medicatiespecialist heel goed de juiste middelen bij vinden.’
De KNMP stelt al langere tijd een aantal oplossingsrichtingen voor. De apothekersorganisatie omarmde het plan van de minister van VWS om ijzeren voorraden aan te leggen. Voorts is de KNMP er een voorstander van de productie van geneesmiddelen terug te halen naar Europa. ‘In beide gevallen vergt dat investeringen en tijd’, weet voorzitter Prins. ‘Een derde optie is wat betreft de KNMP een modernisering van het inkoopbeleid. Als de prijzen eenmaal zo laag zijn, en dat zijn ze nu, kunnen meerdere middelen voor langere tijd als voorkeursmiddel worden aangewezen.’
Voor de apothekersorganisatie brengt KNMP Farmanco de geneesmiddelentekorten dagelijks in kaart. Indien een geneesmiddel landelijk niet verkrijgbaar is, gedurende minimaal veertien dagen, noteert KNMP Farmanco een nieuw tekort voor het jaarlijkse overzicht. Meldingen door apothekers worden geverifieerd bij de fabrikanten. Farmanco houdt al zeventien jaar statistieken bij over geneesmiddelentekorten in Nederland.
