De KNMP heeft met de koepelorganisaties van patiënten, voorschrijvers en zorgverzekeraars overeenstemming bereikt over de Leidraad Verantwoord Wisselen. In deze Leidraad zijn afspraken vastgelegd over het wisselen van geneesmiddelen en de verantwoordelijkheid van arts en apotheker hierbij. Als het wisselen medisch onverantwoord is dan wordt dit door de voorschrijvend arts vastgesteld. Apothekers worden door zorgverzekeraars dan ook niet afgerekend op medische noodzaak. Met deze Leidraad kan de openbaar apotheker zich nog meer richten op goede farmaceutische zorg aan zijn patiënten.
In de Leidraad Verantwoord Wisselen zijn afspraken vastgelegd over het wisselen van geneesmiddelen en de verantwoordelijkheid van arts en apotheker hierbij. De werkafspraken in de Leidraad geven duidelijkheid aan apotheker, patiënt, voorschrijver en zorgverzekeraar welke geneesmiddelen gewisseld kunnen worden en onder welke voorwaarden. De afspraken bevestigen de rol van de apotheker als zorgverlener. De voorschrijver is verantwoordelijk voor het vaststellen van medische noodzaak. Zoals nu in de Leidraad is vastgelegd wordt de apotheker hier niet op afgerekend.
In de Leidraad wordt het wisselen van geneesmiddelen beschreven in drie categorieën:
- Rood: niet wisselen, tenzij dit geneesmiddel niet beschikbaar is.
- Oranje: wisselen kan, mits aan een aantal voorwaarden voldaan is.
- Groen: wisselen kan, tenzij dit om specifieke patiëntgebonden redenen niet kan.
De Categorie Rood omvat de geneesmiddelen met een smalle therapeutische breedte. Deze categorie is gebaseerd op de KNMP Handleiding Geneesmiddelensubstitutie (2018). De Oranje categorie betreft geneesmiddelen die voor bepaalde indicaties het risico hebben dat door onjuist gebruik en/of foutieve toediening ernstige klinische problemen voor de patiënt kunnen optreden. Deze categorie is gebaseerd op de KNMP Handleiding Geneesmiddelensubstitutie en het CBG Geneesmiddelenoverzicht: Wisselen Ongewenst (maart 2021). Tot de Groene categorie behoren die geneesmiddelen die niet tot categorie Rood of Oranje behoren. Voor geneesmiddelen uit de categorie Oranje en Groen is tevens afgesproken om het aantal wisselingen om niet medische redenen zo veel mogelijk te beperken.
Informatiematerialen
De KNMP stelt informatiematerialen voor patiënten beschikbaar over Verantwoord Wisselen. Zo kunnen apothekers een poster, baliekaartje en narrowcast downloaden en kosteloos bestellen. Ook kunnen zij een flyer gebruiken om patiënten te infomeren wanneer zij een ander geneesmiddel meekrijgen. Bovendien zijn er afbeeldingen voor sociale media beschikbaar.
WSO- en LOA-webinar ‘Verantwoord wisselen’
Tijdens het webinar van de WSO en de LOA van 1 november 2022 wordt uitgebreid stilgestaan bij de Leidraad Verantwoord Wisselen.
Actualiteitensessies
In meerdere actualiteitensessies in 2022 was er aandacht voor het dossier Verantwoord Wisselen.
Veelgestelde vragen
In de G-Standaard zijn alle middelen uit de rode categorie per februari 2023 voorzien van het kenmerk "Verantwoord wisselen: rode categorie¨. Of en hoe dit zichtbaar wordt in de apotheek hangt van de implementatie in het apotheekinformatiesysteem af.