De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) heeft momenteel tien online bedrijven in beeld die zich bezighouden met het verstrekken van geneesmiddelenrecepten. Deze snelgroeiende sector werkt veelal met (buitenlandse) artsen die online recepten uitschrijven voor patiënten en hiervoor samenwerken met apotheken.
Minister Agema (VWS) heeft in antwoord op Kamervragen aangegeven dat er handhavend zal worden opgetreden indien uit het onderzoek van de IGJ blijkt dat de kwaliteit en veiligheid van deze diensten onvoldoende zijn. Aan voorschrijvers stelt de minister duidelijke eisen: zij moeten toegang hebben tot de actuele medicatiehistorie van de patiënt en indien noodzakelijk de patiënt fysiek hebben onderzocht. Buitenlandse voorschrijvers die deze regels niet naleven, leveren volgens de minister geen goede zorg. Hierdoor mag de apotheker de voorgeschreven medicatie niet leveren. Dat is ook opgenomen in de beroepsnormen voor apothekers.
Toename illegale aanbieders van receptplichtige geneesmiddelen
Naast de groei van de zogeheten receptenservices constateert de minister een zorgwekkende toename van websites waarop receptplichtige geneesmiddelen zonder recept worden aangeboden. Agema benadrukt dat deze praktijk volledig illegaal is.
In samenwerking met hostingpartijen heeft de IGJ ongeveer 20 van dergelijke websites laten sluiten in het afgelopen jaar, vergeleken met tien in 2023. Daarnaast zijn honderden advertenties verwijderd in samenwerking met verschillende internetplatforms en zijn diverse besloten groepen verwijderd waar geneesmiddelen werden verhandeld.
Stijging van meldingen
Het aantal meldingen over websites die receptplichtige geneesmiddelen aanbieden is aanzienlijk gestegen. In 2023 ontving de IGJ ruim 100 meldingen; voor 2024 is dit aantal verdubbeld tot ongeveer 200. De minister schrijft deze toename mede toe aan de publieke belangstelling voor geneesmiddelen zoals afslankmiddelen buiten het reguliere zorgsysteem om.
Minister Agema waarschuwt: “Als mensen buiten het reguliere systeem om op zoek gaan naar geneesmiddelen, lopen zij als consument de nodige risico’s.” De IGJ onderstreept daarom het belang van het raadplegen van de reguliere arts voor medisch advies en de reguliere apotheker voor geneesmiddelen.
Opvatting KNMP
Begin vorige maand heeft de KNMP de IGJ verzocht om tegen de onveilige online verkoop van receptplichtige geneesmiddelen handhavend op te treden. De KNMP heeft waardering voor het feit dat de IGJ een onderzoek instelt. Eerder werd door het bestuur al een afkeurend standpunt ingenomen over het gesloten circuit van artsen en apotheken.
Toekomst van online geneesmiddelenverstrekking
De minister acht het wel wenselijk dat de mogelijkheid blijft bestaan om online receptplichtige geneesmiddelen te verkrijgen, mits voorschrijvers en apotheken goede zorg leveren. Legitieme toepassingen zijn bijvoorbeeld herhaalrecepten of recepten na een e-consult met de huisarts.
Wanneer geen goede zorg wordt geleverd, is dit in strijd met de wet en bestaan er voldoende juridische mogelijkheden om op te treden. In het verleden heeft de IGJ naast royering ook bestuursrechtelijk gehandeld door het opleggen van boetes voor overtredingen van de Geneesmiddelenwet.
De minister benadrukt dat het huidige controlesysteem, waarbij de verstrekkende apotheker de recepten van de voorschrijvend arts controleert, naar behoren functioneert.