De KNMP en de Stichting Health Base hebben de medicatiebewakingsadviezen bij de contra-indicatie ‘Ziekte van Parkinson’ in samenwerking met Punt voor Parkinson herzien. De medicatiebewakingsadviezen zijn na publicatie beschikbaar via de G-Standaard en Pharmabase. De volledige achtergrondinformatie en beoordelingsrapporten zijn te raadplegen via de Commentaren Medicatiebewaking van Health Base en de KNMP Kennisbank.
De medicatiebewakingsadviezen zijn uitgewerkt door farmaciestudenten van de Rijksuniversiteit Groningen onder begeleiding van klinisch apotheker Clementine Stuijt, werkzaam bij Punt voor Parkinson. De multidisciplinaire werkgroep Contra-indicaties van KNMP en Stichting Health Base heeft de conceptadviezen vervolgens beoordeeld.
Klinisch relevante uitkomstmaten
De ziekte van Parkinson wordt gekenmerkt door motorische symptomen, maar ook de niet-motorische symptomen hebben een belangrijke invloed op de kwaliteit van leven. Daarom zijn zowel motorische als niet-motorische symptomen, zoals cognitieve achteruitgang, stemmings- en angstklachten, slaapstoornissen en autonome dysfunctie, relevante uitkomstmaten. Meer informatie is te vinden in het opgestelde kader, te vinden via Commentaren Medicatiebewaking en de KNMP Kennisbank.
Adviezen per geneesmiddel(groep)
| Geneesmiddel(groep) | Effect | Advies |
| Antipsychotica | Verergering motorische symptomen (extrapiramidale bijwerkingen) | Kies bij voorkeur clozapine; quetiapine is tweede keus |
| Dopamine-antagonisten (chloorpromazine, droperidol, metoclopramide en levomepromazine) | Verergering motorische symptomen | Kies een alternatief; domperidon kan wel worden gebruikt |
| Cinnarizine, flunarizine, lithium, tetrabenazine, valproïnezuur | Verergering motorische symptomen (parkinsonisme) | Kies een alternatief; indien niet mogelijk, monitor dan motorische symptomen |
| Benzodiazepineagonisten | Verhoogd valrisico en verslechtering cognitie | Kies een alternatief, indien niet mogelijk; monitor op bijwerkingen |
| Bètablokkers, lisdiuretica | Verhoogd valrisico door orthostatische hypotensie | Kies een alternatief bij orthostatische hypotensie |
| Centraalwerkende antihypertensiva | Verhoogd valrisico door orthostatische hypotensie | Kies een alternatief |
| Tramadol | Verergering motorische symptomen en risico op anticholinerge bijwerkingen* | Kies een alternatief |
| Tricyclische antidepressiva | Risico op anticholinerge bijwerkingen* | Kies een alternatief, bijvoorbeeld SSRI |
| Urologische spasmolytica | Risico op anticholinerge bijwerkingen* | Kies een alternatief, bijvoorbeeld mirabegron |
* Onder anticholinerge bijwerkingen vallen onder meer verwardheid, hallucinaties en cognitieve achteruitgang. Patiënten met de ziekte van Parkinson zijn hier gevoeliger voor.