Verschillende politieke partijen besteden in hun verkiezingsprogramma’s aandacht aan de geneesmiddelentekorten, het preferentiebeleid van zorgverzekeraars, en het verminderen van administratieve lasten. Dat valt op te maken uit de onlangs verschenen verkiezingsprogramma’s van VVD, BBB, GroenLinks-PvdA, D66, CU en NSC. Apothekersorganisatie KNMP licht in dit bericht verkiezingsprogramma’s nader uit.
Geneesmiddelentekorten
De VVD wil minder (Europese) afhankelijkheid van andere landen zoals China en India als het gaat om het produceren van geneesmiddelen. Ook moet er Europees worden samengewerkt om prijzen van geneesmiddelen te onderhandelen met fabrikanten. Verder pleit de VVD voor het aanleggen van een ijzeren voorraad van geneesmiddelen. D66 wil op Europees niveau toewerken naar eigen productie en een basisvoorraad. “We leggen voorraadverplichtingen op zodat in geval van een (tijdelijk) tekort men in ieder geval in staat is om de eerste paar weken medicatie te blijven leveren.” Ook de ChristenUnie ziet het als “essentieel” dat de overheid geneesmiddelen inkoopt, en dat “we – in EU-verband” zelf meer geneesmiddelen produceren zodat we minder afhankelijk worden van één of enkele leveranciers. Dat valt ook te lezen in het programma van GroenLinks-PvdA: “Op Europees niveau gaan we ons inzetten om geneesmiddelen gezamenlijk in te kopen.” Verder pleiten zij ook voor een “versimpeling van farmaceutische wetgeving zodat het makkelijker wordt geneesmiddelen tussen apotheken uit te wisselen en uit andere Europese landen te importeren”. NSC schrijft in haar verkiezingsprogramma dat het van levensbelang is dat essentiële medicijnen beschikbaar blijven en dat we minder afhankelijk worden van de internationale markt. "We gaan Europees samenwerken om dure medicijnen in te kopen zodat we onze marktmacht verstevigen en lagere prijzen kunnen bedingen."
Preferentiebeleid zorgverzekeraars
Om niet te afhankelijk te zijn van bepaalde geneesmiddelen en leveranciers moeten zorgverzekeraars volgens D66 hun preferentiebeleid tegen het licht houden zodat (tijdelijke) tekorten zo veel mogelijk voorkomen kunnen worden. De VVD schrijft in haar verkiezingsprogramma dat het voorkeursbeleid verbeterd moet worden: “zodat we bij tekorten minder afhankelijk zijn van één geneesmiddelenaanbieder”. De BBB pleit voor het loslaten van het voorkeursbeleid om de geneesmiddelentekorten terug te dringen. De prijsstelling van deze geneesmiddelen moet volgens de partij “opnieuw worden bekeken.”
Rol en bekostiging apotheker
Volgens de BBB moet de openbaar apotheker in staat zijn om als specialist “naar de beste alternatieven te zoeken” bij tekorten. GroenLinks-PvdA wijst erop dat de zorg grotendeels wordt gefinancierd op basis van “productie”. “Dat maakt samenwerking moeilijk, leidt tot veel bureaucratie en maakt investeren in preventie onaantrekkelijk”, aldus de partij. De partij wil ervoor kiezen om de bevolking en de zorgvraag als uitgangspunt te nemen voor de financiering (populatiebekostiging): “te beginnen met de eerstelijnszorg.” NSC wil apothekers 'meer professionele autonomie' geven om de tekorten tegen te gaan. Ook wil de partij apothekers meer ruimte geven voor gesprekken over afbouw of stoppen van medicatie.
Verminderen administratieve lasten
“We maken een einde aan het verantwoordingscircus waarbij zorgverleners aan de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd, aan de Nederlandse Zorgautoriteit en aan de verschillende verzekeraars eindeloze verantwoording moeten afleggen”, aldus GroenLinks-PvdA in haar verkiezingsprogramma. De VVD wil landelijk de regie nemen om “de zorg stevig te vereenvoudigen”, zoals het versimpelen van verantwoordingseisen van verzekeraars en schrappen van dubbele uitvragen door toezichthouders. Ook de BBB wil de administratieve lasten in de zorg “stevig verminderen”, zodat zorgverleners zich volop kunnen richten op mensgerichte zorg zonder overbodige verantwoordingseisen vanuit zorgverzekeraars, zorgkantoren en overheidsorganen. NSC schrijft dat de registratielast 'drastisch vermidnerd' moet worden.
Duurzaamheid
Veel partijen besteden ook aandacht aan het verduurzamen van de (apotheek)zorg. De VVD wil verspilling tegengaan door het voor apothekers makkelijker te maken om geneesmiddelen terug te nemen en hergebruik te stimuleren. Ook D66 ziet dat zitten: “Als mensen hun ongeopende geneesmiddelenverpakkingen kunnen inleveren bij de apotheek en die het vervolgens weer aan een andere patiënt kan uitgeven, zetten we zowel stappen op het gebied van beschikbaarheid, kosten als duurzaamheid”. GroenLinks-PvdA schrijft dat veel zorgverleners tegen belemmeringen aanlopen om de zorg te verduurzamen. “Wij zorgen daarom voor goede ondersteuning bij het verduurzamen van de zorg.” De CU wil inzetten op het halen van de doelen van de Green Deal Duurzame Zorg. Veel geneesmiddelen eindigen in de verbrandingsoven: “Heruitgifte van medicijnen wordt vaker en eenvoudiger mogelijk.” Ook NSC ziet een rol voor apotheken om geneesmiddelen en zorgmaterialen terug te nemen, vanwege duurzaamheid en kostenbesparing.
Gegevensuitwisseling
GroenLinks-PvdA ziet graag dat zorgverleners voor acute zorg van groot gezondheidsbelang inzage krijgen in alle patiëntengegevens, tenzij patiënten hebben aangegeven toestemming te onthouden (opt-out). Ook de VVD wil het mogelijk maken dat “bij spoedgevallen jouw gegevens direct bij de juiste zorgprofessionals beschikbaar zijn”. Ook D66 pleit voor het, in Europese lijn, makkelijker maken van gegevensuitwisseling tussen zorgverleners. NSC merkt op dat elektronische patiëntendossiers (EPD)'s) niet met elkaar communiceren, waardoor zorgprofessionals informatie moeten overtypen of op zoek moeten gaan naar informatie, ook bij acute zorg. NSC wil dat de overheid landelijke standaarden voor EPD's vastlegt.
De KNMP heeft afgelopen maanden vier aanbevelingen voor de verkiezingsprogramma’s onder de aandacht gebracht bij de verschillende politieke partijen. Deze aanbevelingen zijn hier terug te lezen. De Tweede Kamerverkiezingen vinden plaats op 22 november.
- Overzicht verkiezingsprogramma's TK2023.pdf Downloaden