Toenemende kwetsbaarheid bij ouderen uit zich op verschillende manieren. Geneesmiddelen kunnen hier de oorzaak van zijn. De apotheker herkent deze signalen en biedt met andere betrokkenen de juiste ondersteuning.
Infographic
Goede samenwerking met de specialist ouderengeneeskunde, mantelzorgers en deskundigen uit het sociaal domein is van groot belang bij de zorg voor kwetsbaren ouderen en de vroegsignalering. Voorwaarde is dat men elkaar kent en weet van elkaars deskundigheid en competenties. Dit om te weten waarvoor betrokken professionals elkaar kunt betrekken.
De laagdrempeligheid, de hoge contactfrequentie van ouderen met de apotheek in de wijk of bezorger biedt op het gebied van signalering verschillende mogelijkheden en kansen.
Signalen voor het herkennen van kwetsbaarheid bij ouderen en de betrokken professionals zijn samengevat in de infographic Kwetsbare Ouderen.
- Infographic kwetsbare ouderen Downloaden
1. Vergeetachtigheid
Het aantal mensen met dementie neemt door de vergrijzing toe. Het aantal is van 1950 tot heden gestegen van 50.000 naar 290.000 en zal explosief stijgen naar meer dan een half miljoen in 2040.
Signalen:
- Valpartij
- Blauwe plekken
- Bloedingen
- Duizeligheid
- Sufheid
- Bijwerkingen
- Weinig zelfvertrouwen
- Incontinentie
2. Valrisico
Iedere vijf minuten maakt een 65-plusser een val waardoor hij of zij naar de Spoedeisende-Hulpafdeling van een ziekenhuis moet.
Signalen:
- Innameproblemen
- Medicatie vergeten op te halen
- Voorraad in huis niet op orde
- Moeite met verpakkingen
- Wonden en/of blauwe plekken
- Moeite met bewegen, lopen of balans
- Eerdere valpartij
- Verminderd begrip/geen overzicht
- Warrig
- Incontinentie
3. Eenzaamheid
Meer dan de helft van de mensen ouder dan 75 jaar zegt zich eenzaam te voelen. Op dit moment zijn in Nederland 1,3 miljoen mensen ouder dan 75 jaar. De verwachting is dat dit in 2030 stijgt naar 2,1 miljoen mensen van 75 jaar of ouder.
Signalen:
- Lusteloos
- Geen eetlust
- Verminderde conditie/vermoeid/weinig energie
- Veel aandacht vragen of juist helemaal niet
- Overmatig alcoholgebruik
- Slecht slapen
- Angst
- Verdriet
- Pijn (buik, hoofd)
- Depressieve gevoelens
- Incontinentie
4. Ondervoeding
Naar schatting is in het verpleeghuis 15 tot 20% van de cliënten ondervoed. In de thuiszorg is dat 30 tot 40%. Bij zelfstandig wonende ouderen van 75 jaar en ouder (zonder thuiszorg) gaat het om zo’n 20%. Het lichaam breekt bij ondervoeding niet alleen vetweefsel, maar ook spierweefsel af. Vooral de afbraak van spieren is nadelig. Terwijl ouderen hun spiermassa en spierkracht hard nodig hebben om goed te kunnen blijven functioneren. Dit heeft onder andere gevolgen voor het dagelijks functioneren en de zelfredzaamheid. Ook de kans om te vallen neemt toe.
Kwetsbare ouderen thuis, in een verzorgingshuis of woonzorgcentrum of ouderen die recent zijn ontslagen uit het ziekenhuis hebben een verhoogd risico op ondervoeding. Dit geldt ook voor thuisquarantaine voor kwetsbare ouderen.
Signalen:
- Lusteloos
- Vermageren
- Geen eetlust
- Valpartij
- Langzame wondgenezing
- Slechte weerstand
- Verminderde conditie/vermoeid/weinig energie