Patiënten kunnen met de P.O.E.P. app hun ontlasting in de gaten te houden en daarmee verstopping helpen voorkomen. Het gebruik van opioïden kan bijvoorbeeld leiden tot ernstige obstipatie met ziekenhuisopnames tot gevolg. Apothekers en andere zorgverleners kunnen bij het verstrekken van een opioïde de patiënt begeleiden en de P.O.E.P. app adviseren.
Verminderde beschikbaarheid voor nieuwe patiënten
De KNMP is bezig om de verdere ontwikkeling van de P.O.E.P. app over te dragen aan een nieuwe partij. Hierdoor is de app wat minder goed beschikbaar voor nieuwe gebruikers. Apothekers dienen hier rekening mee te houden bij het verstrekken aan nieuwe patiënten. De bestaande gebruikersgroep kan de app blijven gebruiken tot nadere informatie.
Update: 13 december 2023
Personalized Obstipation Evaluation Program
De app is onderdeel van het ‘Personalized Obstipation Evaluation Program’ (P.O.E.P.). Dit programma heeft de volgende functies:
- Met de P.O.E.P. app kunnen patiënten zelf hun ontlasting bijhouden. Hiervoor maakt de patiënt een keuze uit een van de zeven stoeltypes van de Bristol Stoelgangschaal die het best past bij de eigen ontlasting. Elke ontlasting kan in de app vastgelegd worden. Daarmee krijgt de patiënt een overzicht van de eigen ontlastingen in het verloop van tijd.
- Apothekers en andere zorgverleners kunnen bij het verstrekken van een opioïde (of een ander geneesmiddel met risico op obstipatie) met de patiënt een periode afspreken. De patiënt kan desgewenst vanuit de app een vervolgconsult aanvragen.
- Een goed moment voor een vervolgconsult met de verstrekkende zorgverlener is wanneer de patiënt een melding ontvangt van de app. Deze melding wordt afgegeven door de app indien de patiënt twee dagen achtereenvolgens stoelgangtypes 1 of 2, of geen stoelgang heeft geregistreerd. Zo herinnert de app de patiënt eraan om een vergeten ontlasting alsnog in te voeren.
Indien er wel tekenen van obstipatie zijn, faciliteert de app het versturen van een bericht naar het e-mailadres van de zorgverlener voor een verzoek tot een vervolgconsult. - De registraties van ontlastingen, eventuele meldingen en mailcontact met zorgverleners worden geanonimiseerd en versleuteld opgeslagen in de beveiligde dataomgeving van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC). Deze gegevens worden gebruikt voor wetenschappelijk onderzoek. Dit onderzoek is nodig om de P.O.E.P. app te registreren als medisch hulpmiddel volgens de actuele wetgeving. Voor de opslag van de gegevens dient de patiënt hiervoor toestemming in de app te verlenen. De patiënt kan de app voor de eerste twee functies ook zonder deze toestemming gebruiken.
- Handleiding P.O.E.P. app voor Android Downloaden
- Handleiding P.O.E.P. app voor iOS Downloaden
Motivatie P.O.E.P. app
Bij het voorschrijven en ter hand stellen van een opioïde adviseren zorgverleners hun patiënten om een laxans te gebruiken. Ook krijgen patiënten het advies om bij klachten en problemen contact op te nemen. Apothekers krijgen hierin ondersteuning door een Medisch Farmaceutische Beslisregel vanuit de medicatiebewaking in hun computersysteem.
Uit onderzoek blijkt echter dat één op de vier starters de opioïde eerst zonder laxans wil gebruiken. Ook blijkt uit het Vervolgonderzoek Medicatieveiligheid dat patiënten na het ontstaan van obstipatie vervolgens te laat contact zoeken met een zorgverlener en de drempel hiervoor te hoog vinden. Dit onderzoek laat ook zien dat opioïden geïnduceerde obstipatie (OIC) behoort tot de meest voorkomende geneesmiddelgerelateerde en potentieel vermijdbare ziekenhuisopnames. Eenmaal opgetreden OIC is lastig te herstellen. Daarom dient OIC te worden voorkomen. Obstipatie kan meteen optreden, zowel bij kort- als langdurig gebruik van opioïden. Ook patiënten die een laxans gebruiken, kunnen geobstipeerd raken. Het HARM-wrestling rapport beveelt aan dat zorgverleners niet alleen tijdens opioïdeverstrekking, maar ook gedurende opioïdegebruik extra aandacht besteden aan het ontstaan van OIC.
Beschikbaarheid P.O.E.P. app
De P.O.E.P. app is een medisch hulpmiddel dat momenteel onderdeel uitmaakt van wetenschappelijk onderzoek (‘investigational device’). Hiermee kan de app alleen geïnstalleerd worden met een code. Deze code is beschikbaar voor apothekers.
Andere zorgverleners die de code willen, kunnen een e-mail sturen naar Martina Teichert via m.teichert@knmp.nl.
- Downloadinstructies P.O.E.P. app voor Android en iOS.pdf Downloaden
Noodzaak code P.O.E.P. app
De P.O.E.P. app is bedoeld voor gebruik door patiënten in een behandelrelatie met een zorgverlener, zoals een apotheker of (huis)arts. Hiermee maakt de patient een afspraak met zijn behandelaar om bij obstipatie snel en makkelijk contact op te kunnen nemen. Daarom is de app alleen bereikbaar na het invoeren van een code. Patiënten kunnen deze code aanvragen bij hun apotheker.
Met de P.O.E.P. app kunnen patiënten hun ontlasting bijhouden. Na een toiletbezoek leggen patiënten in de app vast welke vorm hun ontlasting had. Ze kunnen in de app kiezen uit de verschillende typen ontlasting van de Bristol Stool Chart.
De app geeft een melding als er mogelijk verstopping zou kunnen optreden. Een patiënt kan dan makkelijk contact leggen met een zorgverlener, zoals een arts of apotheker, voor verder advies om een verstopping in de darmen te voorkomen.
Onderzoekers van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) doen onderzoek naar het nut van deze app en naar de invloed van medicatie op de ontlasting. Patiënten kunnen in de app toestemming geven om mee te doen aan dit onderzoek. Deze gegevens worden anoniem en versleuteld opgeslagen in de beveiligde dataomgeving van het LUMC. De P.O.E.P app is ook te gebruiken zonder mee te doen aan dit onderzoek.