In de palliatieve fase richt de zorg zich op de kwaliteit van leven van patiënten en hun naasten. Met de introductie van de palliatieve kit in verschillende regio’s is er een groeiende vraag van apothekers naar manieren waarop zij kwalitatieve zorg kunnen bieden aan patiënten in de palliatieve fase. Voor passende farmaceutische zorg is het belangrijk dat de apotheker weet dat de patiënt in de palliatieve fase is. Wat kunnen apothekers in deze laatste fase van het leven voor de patiënt en hun naasten betekenen?
Welke zorg en ondersteuning er op welk moment nodig is, verschilt per patiënt en kan variëren gedurende de palliatieve fase. De openbaar apotheker voert aan het begin van de palliatieve fase een medicatiebeoordeling uit, de apotheker adviseert over het stoppen of afbouwen van medicatie die niet (meer) bijdraagt aan het welzijn van de patiënt. Ook in de stervensfase kan farmacotherapeutisch advies van de openbaar apotheker nodig zijn, bijvoorbeeld bij slikproblemen en onttrekkingsverschijnselen. Ook is de openbaar apotheker wanneer nodig betrokken bij het ondersteunen van de patiënt en zijn verzorgers. De apotheker doet dit in samenwerking met de andere betrokken zorgverleners in de wijk. Hiervoor beschikt de apotheker over de informatie die nodig is, zoals medicatiegegevens, labwaarden en markering van de palliatieve en stervensfase.
Naast de farmaceutische zorg zorgt de openbaar apotheker voor de beschikbaarheid van de medicatie die de patiënt gedurende de palliatieve fase nodig heeft. Dit kan bijvoorbeeld door weekaflevering bij frequente medicatiewijzigingen en het verstrekken van een palliatieve kit.
Tijdige herkenning
De palliatieve fase van een patiënt begint wanneer genezing niet langer mogelijk is of wanneer het levenseinde dichterbij komt door toenemende kwetsbaarheid.
Het vaststellen van deze fase kan een eerste gelegenheid bieden om met de patiënt in gesprek te gaan over zijn doelen, verwachtingen en voorkeuren voor verdere behandeling, begeleiding en zorg. Ook kunnen afspraken worden gemaakt over wat wel of niet gedaan moet worden als de ziekte verergert, er complicaties ontstaan, of de stervensfase aanvangt.