Als je met een paar klikken receptmedicijnen kunt bestellen en thuis laten bezorgen, kun je ervan uitgaan dat het niet in de haak is. Met die waarschuwing wil de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) consumenten waarschuwen voor online aankopen. Vanaf 13 december gaat in de EU strengere wetgeving gelden om mensen te beschermen tegen illegale producten.
De IGJ sluit zich hiermee aan bij de campagne die in de aanloop naar de feestdagen is opgezet samen met de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA), de Douane, de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) en de Rijksdienst Digitale Infrastructuur (RDI).
“Regelmatig komt het voor dat er helemaal geen zorgaanbieder aan een webshop gekoppeld is die receptplichtige geneesmiddelen aanbiedt”, zegt Tom Zwaan, manager team Reclametoezicht, Farmaceutische Producten van de IGJ. “Mensen kopen dan medicijnen waarvan onduidelijk is waar ze vandaan komen. Daarom doen we mee aan deze campagne. We willen consumenten wijzen op de gevaren.”
Het aanbieden van receptgeneesmiddelen is verboden op basis van de Geneesmiddelenwet, omdat vaak niet bekend is of deze middelen veilig zijn. Bijvoorbeeld of de werkzame stof die op de verpakking staat er wel echt in zit.
Met de nieuwe Europese wetgeving zijn bedrijven van buiten de EU vanaf 13 december verplicht een vertegenwoordiger in de EU te hebben voor elk product dat ze hier verkopen. “Zo kunnen consumenten zelf checken of een website aan de eisen voldoet”, aldus de IGJ. Als blijkt dat het bedrijf geen Europees adres, telefoonnummer en e-mailadres vermeldt op de website, is dat een waarschuwing. Producten die buiten de EU verkoopwaardig zijn, zijn niet geschikt voor de Europese markt als ze niet ook aan Europese normen voldoen, aldus de inspectie.
Strenge voorwaarden
Zwaan wijst erop dat aan online voorschrijven en aanbieden van medicijnen in Europa strenge voorwaarden zijn verbonden, en dat het aanpakken van de illegale handel in receptplichtige geneesmiddelen een van de taken van de inspectie is. “Dat doen we vanwege de risico's op gezondheidsschade, het voorkomen van tekorten en aanpak van de ondermijning van de markt. Daarvoor richten we ons op aanbieders, maar ook op consumenten.”
Naast geneesmiddelen richt de IGJ zich ook op de veiligheid van medische hulpmiddelen en cosmetische behandelingen, zoals afslankkuren, thuistesten (zwangerschapstesten bijvoorbeeld) en behandelingen met botox of fillers. “Dit geldt zelfs voor sommige producten en diensten die geen medisch doel hebben, zoals gekleurde lenzen en lasers voor ontharing. Wij waarborgen dat al deze producten veilig zijn en de gezondheid van consumenten niet in gevaar brengen”, verzekert de inspectie.
Bewustwording
Eerder al liet de IGJ weten samen met online handelsplatform Tweedehands.net de strijd aan te gaan met de illegale handel in (receptplichtige) geneesmiddelen en de bewustwording onder consumenten te willen vergroten. Een soortgelijke samenwerking is er ook met Marktplaats.
Bij de jaarlijkse internationale actie Pangea werden eind vorig jaar meer dan zevenhonderd pakketten met ruim 77.000 illegale geneesmiddelen aangetroffen. Net als vorige jaren bevatten de pakketten veel erectiemiddelen en doping-gerelateerde middelen zoals anabolen.
Bij het toezicht op de handel in (illegale) geneesmiddelen zijn naast de IGJ ook politie, douane, NVWA en hostingbedrijven betrokken.