KNMP-fondsen: wetenschappelijk onderzoek voor de apotheker in de praktijk

Dit proefschrift beschrijft de farmacologische dosisoptimalisatie van chemotherapeutica en anti-emetica bij kinderen. Er werden praktische doseringsaanbevelingen gegeven voor meerdere middelen. Daarnaast wijst dit proefschrift erop dat, ook in de kinderoncologie, kinderen geen kleine volwassenen zijn, en dat klinisch farmacologische kennis gebruikt moet worden in de klinische praktijk om de dosering van (chemotherapeutische) middelen te optimaliseren. Bovendien is het verzamelen van (real-life) data van jonge kinderen mogelijk en kan deze worden gebruikt voor geavanceerde PK modellering, wat essentieel is om PK resultaten te vertalen naar praktische (dosis)aanbevelingen. Een aanbevolen stroomschema voor het bestuderen van de PK van reeds op de markt gebrachte geneesmiddelen bij neonaten en zuigelingen werd voorgesteld, welke de basis vormt voor verdere optimalisatie van de doseringsrichtlijnen van (chemotherapeutische) middelen in de kinderoncologie.

Toegangscode 158164

Bekijk het proefschrift

Niertransplantatie biedt een unieke behandeloptie voor patiënten met nierfalen. Hoewel er in dit veld grote stappen zijn gemaakt op het gebied van acute rejectie, zijn de ontwikkelingen ten aanzien van de lange termijn uitkomsten beperkt. Eén van de factoren die de lange termijn uitkomsten beïnvloedt is het bereiken van gebalanceerde immuunsuppressie. Dit wordt echter bemoeilijkt door aanzienlijke interindividuele en intra-individuele farmacokinetische variatie van de immunosuppressiva. Het onderzoek beschreven in dit proefschrift was gericht op het verder optimaliseren van immunosuppressieve therapie bij niertransplantatiepatiënten met behulp van farmacokinetische modellen. Allereerst werd een literatuurreview verricht om te onderzoeken in hoeverre de farmacometrie reeds wordt ingezet bij niertransplantatie. Ten tweede werd de farmacokinetiek van alemtuzumab in deze populatie beschreven, en werd onderzocht welke patiëntkarakteristieken belangrijk zijn om alemtuzumab therapie te kunnen personaliseren. Ten derde werd een eerder gepubliceerd model voor everolimus gevalideerd voor niertransplantatiepatiënten, waarmee klinische toepassing van model-gestuurde everolimustherapie een stap dichterbij werd gebracht. Ten vierde werd een farmacometrische webtool ontwikkeld voor het schatten van de iohexol plasmaklaring, wat een pragmatische oplossing biedt voor betrouwbare nierfunctieschatting in niertransplantatie-ontvangers en –donoren. Ten slotte werd een meetmethode ontwikkeld voor het bepalen van tacrolimus, mycofenolzuur, en creatinine in dried blood spot monsters. Hiermee kan immunosuppressiva en transplantaatfunctie monitoring op afstand worden uitgevoerd in plaats van in het ziekenhuis.

Bekijk het proefschrift

Dit onderzoek laat zien hoe het in de praktijk gaat met patiënten die gediagnosticeerd zijn met het myelodysplastisch syndroom (MDS). Tweederde van de studiepopulatie had naast MDS ook een andere aandoening. De behandelduur was beperkt tot enkele maanden en wanneer de behandeling werd gestopt, was de mediane overleving een half jaar. Patiënten stopten voornamelijk vanwege therapiefalen (44%). De meerderheid (52%) van de MDS patiënten ontving regelmatig bloedtransfusies. In 9% van deze patiënten leidde dit tot problemen in de vorm van ontwikkeling van allo-antistoffen. Ijzerstapeling als gevolg van bloedtransfusies werd gemonitord bij 47% en monitoring leek voornamelijk gebaseerd op de vitaliteit van patiënten. Dit onderzoek liet daarnaast zien dat MDS patiënten een 2,5 keer zo’n grote kans hadden op het ontvangen van anti-infectiemiddelen vergeleken met voor diagnose. Er was bovendien een diversiteit aan beweegredenen om anti-infectiemiddelen preventief voor te schrijven en er was geen eenduidig beleid omtrent het voorkomen van infecties.

Bekijk het proefschrift

In dit proefschrift wordt de directe relatie met de farmaceutische beroepsuitoefening duidelijk door de focus op medicatie en de impact daarvan op nucleaire beeldvormingstechnieken, zoals PET en SPECT. De analyse van hoe geneesmiddelen en drugs of abuse de nauwkeurigheid van dopaminetransporter imaging (DaTscan) beïnvloeden, benadrukt de rol van apothekers in het adviseren over medicatiegebruik en mogelijke interacties.
Daarnaast laat het onderzoek naar de interactie tussen somatostatine-analogen en Ga-68 DOTA-TATE zien hoe cruciaal het is voor farmaceutische professionals om zich bewust te zijn van de effecten van geneesmiddelen op diagnostische procedures. Het vervolgonderzoek naar CYP3A4-remmers toont aan dat farmacokinetische kennis essentieel is voor het optimaliseren van beeldvorming en de interpretatie daarvan.
Deze bevindingen onderstrepen de noodzaak voor apothekers om nauwkeurige medicatiedossiers bij te houden en samen te werken met artsen, zodat de kwaliteit van diagnostische beeldvorming en de patiëntenzorg verbeterd kunnen worden.

Liver transplantation (LT) is the preferred treatment in patients with end-stage liver disease and hepatocellular carcinoma. An effective immunosuppressive regimen is essential  to reduce graft loss due to acute or chronic rejection. However, too much immunosuppression could cause complications and several causes of death in transplant recipients such as infections, renal failure, malignancies and cardiovascular events. In this thesis, we aimed to optimize drug therapy for liver transplant recipients in order to improve patient outcomes. 

Bekijk het proefschrift.
 

"Fluoropyrimidines are among the most commonly used anticancer drugs used for multiple types of solid tumors. The studies described in this thesis are focused on improving the safety of fluoropyrimidine-based chemotherapy by individualized dosing based on dihydropyrimidine dehydrogenase activity (DPD) and pretreatment uracil concentrations". 

Bekijk het proefschrift.
 

Met de nieuwe concrete advieswaarden voor methotrexaat in rode bloedcellen, hebben (ziekenhuis)apotheker en reumatoloog een extra tool in handen om de therapie met mtx te optimaliseren. Tevens loont het om feedback te geven op de gemeten therapietrouw bij biologicals, maar dat we ons niet blind moeten staren op een lage geneesmiddelspiegel: soms is het logisch dat een spiegels nagenoeg nul is, bijv als iemand vanwege koorts tijdelijk moest stoppen. Het is belangrijk om in gesprek te blijven met de patiënt over therapietrouw, en daarbij ook te denken aan de eigen gedachten rondom medicatie, omdat ook (on)bewuste gedachten over DMARDs van invloed zijn op de therapietrouw van de reumapatiënt.

Bekijk het proefschrift