KNMP-fondsen: wetenschappelijk onderzoek voor de apotheker in de praktijk

Met dit onderzoek hebben wij belangrijke stappen gezet in het verbeteren van de infectieziektebehandeling bij kinderen met hiv. Ten eerste bleek het verhogen van de doseerfrequentie van dolutegravir bij zuigelingen met hiv van een- naar tweemaal daags adequaat wanneer het samen met rifampicine wordt toegediend Het verdubbelen van de dosis lopinavir/ritonavir blijkt daarentegen niet toereikend. Daarnaast hebben wij bevestigd dat de huidige aanbevolen dosering van eerstelijns tuberculosemiddelen te laag is voor zuigelingen met hiv en ernstige pneumonie. Verder hebben we met behulp van farmacokinetisch modeleren een doseerregime voorgesteld voor lanivudine en emtricitabine bij kinderen met hiv en een verminderde nierfunctie.

Regelmatig houden patiënten ongebruikte geneesmiddelen over. Op dit moment zamelen apothekers ongebruikte geneesmiddelen in. Echter, het weggooien van geneesmiddelen leidt tot negatieve gevolgen voor zowel het zorgbudget als milieu.  Mijn proefschrift laat zien dat elke apotheker een rol kan en zou moeten spelen in het verminderen van geneesmiddelverspilling Mijn proefschrift laat zien dat elke apotheker een rol kan en zou moeten spelen in het verminderen van geneesmiddelverspilling: het op maat te hand stellen en door heruitgifte van ongebruikte geneesmiddelen na een kwaliteitscontrole in de apotheek. 

Dit proefschrift behandelt het verbeteren van therapietrouw bij patiënten met (therapieresistente) hypertensie en het optimaliseren van antihypertensiva gebruik. Om therapieontrouwe patiënten te identificeren hebben wij een dried blood spot (DBS)-methode ontwikkeld voor het meten van antihypertensiva spiegels in een druppel bloed. Bovendien is er in samenwerking met een psycholoog en een socioloog een communicatiehulpmiddel ontworpen ter ondersteuning van het gesprek naar therapieontrouw. De DBS methode en het communicatiehulpmiddel hebben we toegepast in een gerandomiseerde gecontroleerde multicenter onderzoek waarbij we de therapieontrouw bij patiënten met resistente hypertensie probeerden te verbeteren.

Tacrolimus is een effectief geneesmiddel in het voorkomen van afstoting na transplantatie. Echter, tacrolimus heeft een nauwe therapeutische breedte en een grote variabiliteit tussen patiënten wat betreft de farmacokinetiek. Hierdoor wordt een groot deel van de patiënten in de vroege fase na transplantatie blootgesteld aan een te lage of een te hoge concentratie van dit geneesmiddel, wat het risico op afstoting of toxiciteit vergroot. Het proefschrift gaat over het optimaliseren van de tacrolimus blootstelling na transplantatie, door middel van computermodellen en doseringsalgoritmen die de dosisbehoefte van een patiënt kunnen voorspellen en nieuwe manieren om de blootstelling aan tacrolimus te monitoren.

Bekijk het proefschrift

In dit proefschrift hebben we de farmacokinetiek van fluconazol en van micafungine, twee antimycotica, bij ernstig zieke patiënten bestudeerd. De verschillen in farmacokinetiek voor beide antimycotica blijkt relatief groot en is dusdanig groot dat dit aanzienlijke invloed kan hebben op de uitkomst van de behandeling. Bij beide middelen hebben we gezien dat de hoeveelheid geneesmiddel in het bloed van de patiënt (blootstelling) vaak te laag was in ernstig zieke volwassenen wanneer gedoseerd werd met de aanbevolen dosering als beschreven in de richtlijnen en bijsluiter. Onze bevindingen wijzen erop dat een geïndividualiseerde dosis nodig is om een adequate blootstelling van het geneesmiddel te kunnen garanderen en daarmee de kans op een goede uitkomst te vergroten.

Het onderzoeksveld van extracellular vesicles (EVs) is relatief jong en voornamelijk gericht op biologische processen. Ondanks het enorme potentieel voor klinische toepassingen, is er nog weinig bekend over verschillende farmaceutische aspecten van EVs. Belangrijke uitdagingen zijn onder andere gecontroleerde opschaling van de productie van EVs, geavanceerde zuiveringsstrategieën met een goede opbrengst die voldoen aan de kwaliteitseisen van farmaceutische producten, bewaarcondities en het handhaven van een homogene kwaliteit van het product, wat essentieel is voor verdere ontwikkeling.

Lees het proefschrift
Wachtwoord: 169155

Met de uitgevoerde studies hebben we aangetoond dat het toevoegen van context anders onopgemerkte potentiële bijwerkingen kan helpen opsporen, alsmede het aantal irrelevante meldingen sterk kan helpen terugdringen. De belangrijkste aanbevelingen o.b.v. dit proefschrift zijn:

• Gebruik context modulatoren zoals o.a. voorgeschiedenis, leeftijd, klinische parameters, comedicatie, contra-indicaties om het klinisch beslissingsondersteunend systeem te laten bepalen wanneer en aan wie de medicatiebewakingssignalen getoond moeten worden.
• Voeg klinische context toe aan de medicatiebewakingssignalen zelf om de actiebereidheid van de zorgmedewerker te vergroten.
• Gebruik werkstroom context om zorgmedewerker medicatiebewakingssignalen te tonen op het moment dat ze ervoor openstaat om het advies aan te nemen en ze daar ook direct naar kunnen handelen.
• Zorg dat klinisch beslissingsondersteunende systemen zelf de opvolging van de gegeven adviezen kunnen uitvoeren en alleen nog melden als acties echt niet zijn uitgevoerd.